سرانه مطالعه در کشورهای پیشرفته و به اصطلاح جهان اول، به مراتب بیشتر از کشورهای جهان سوم و فقیر جهان بوده و به همین خاطر، رونق و پیشرفت مراکز علمی و آکادمیک آنان را میتوان مدیون کتاب و فرهنگ کتابخوانی دانست. با وجود آنکه ایران، یکی از کشورهای با ضریب رشد در تربیت مهندسان و دانش آموختگان رشته های علوم انسانی و پزشکی بوده و یکی از با سواد ترین کشورهای جوان خاورمیانه و حتی آسیا به شمار می رود، اما ایرانیان هنوز در هجدهمین سال قرن بیست و یکم، با اکراه به مطالعه و خرید کتاب نگریسته و جایگاهی برای آن در اقتصاد خانوار قائل نیستند.
خرید یک کتاب حتی در روزگار گرانی کاغذ و ارز چهار هزار و اندی دولتی، کار دشواری به اندازه خرید پیتزا پپرونی ۴۵ هزار تومان نیست! گاها خرید یک کتاب و مطالعه دقیق آن، توانسته راه و رسم زندگی و کسب و کار فرد یا گروه یا مجموعه ای را دگرگون کند و فرصت های طلایی بسیاری را فرا روی آنان قرار دهد. مثلا با خرید یک کتاب ۵۰۰ صفحه ای تحلیل تکنیکال و بنیادی بازار بورس ایران حتی اگر شما در سطح دیپلم دبیرستان سواد داشته باشید، میتوانید فرصت ورود عالی به بازار بورس ایران با صدها شرکت در ده ها گروه صنعتی و خدماتی را پیدا کرده و سرمایه خود را به طور چشمگیر سودآور کنید.
وضعیت کتابخوانی در ایران: نمره منفی برای یک ملت با سواد
بیش از ۱۰ میلیون نفر از جامعه ایران یا بی سواد هستند یا در حد ۱-۲ کلاس سواد دارند. اما درصد زیادی از جامعه ایران را با سوادها به خصوص در سنین جوانی تشکیل می دهند. اما این ملت پیشرو، همچنان یک خصلت بد دارند: کتاب نخوانی. به قول عادل فردوسی پور، عجب ملت کتاب نخوانی هستیم ما! این را میشود در چگونه ما شدیم صادق زیبا کلام هم دنبال کرد. سرانه مطالعه در ایران، در خوشبینانه ترین وضعیت، ۱۵ دقیقه در روز است! البته لایک و فالوهای اینستاگرام و دایرکت های تلگرام و توییت های توییتر را نباید در زمره مطالعه و کتابخوانی حساب کرد!
البته همیشه این شاخص در ارائه آمار استفاده نمی‌شود و به جای مدت زمان از تعداد کتاب‌های خوانده‌شده یا تعداد صفحات خوانده‌شده در طول روز نیز برای تعریف سرانه مطالعه استفاده میشود. البته اگر رتبه‌بندی نتایج بر اساس ارزیابی‌های خواندن کتاب در کشورها باشد جدول‌های نهایی ارائه‌شده توسط سازمان‌های معتبر متفاوت از عوامل عنوان‌شده در شاخص‌های ارزیابی خواهد بود. به همین دلیل در ارزیابی‌های مختلف حتی تعداد کتابخانه‌های دانشگاهی، کتابخانه‌های عمومی، مدارس، تعداد کتاب‌ها در کتابخانه‌ها و نیز آمار سال‌های تحصیلی، شرکت در کنفرانس‌ها، استفاده از رایانه و روزنامه‌ها نیز به لیست ارزیابی مطالعه و کتابخوانی کشورها افزوده میشود.
